Tra cứu và đánh giá khả năng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp

Tại sao cần tra cứu trước khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp?

 

Trước khi nộp hồ sơ đăng ký, việc tra cứu là bắt buộc để đánh giá xem kiểu dáng của bạn có khả năng được bảo hộ hay không. Một số lý do quan trọng:

🔍 Tránh bị trùng lặp với các kiểu dáng đã được công bố trước đó.

⛔ Tránh bị từ chối đơn đăng ký gây lãng phí thời gian và chi phí.

✅ Tăng tỷ lệ thành công khi đăng ký bảo hộ tại Cục Sở hữu trí tuệ.

📝 Ví dụ: Năm 2022, một doanh nghiệp ngành mỹ phẩm nộp đơn bảo hộ kiểu dáng chai lọ, nhưng bị từ chối vì đã tồn tại một mẫu tương tự từ năm 2020 – chỉ khác về tông màu.

 

 

Các tiêu chí đánh giá khả năng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp

 

Trước khi nộp đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp (KDCN), việc đánh giá khả năng bảo hộ là bước quan trọng giúp xác định xem kiểu dáng của bạn có đủ điều kiện để được cấp văn bằng hay không. Căn cứ theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, một kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ nếu đáp ứng đồng thời ba tiêu chí pháp lý sau:

1. Tính mới – Điều 63 Luật SHTT

 

Tính mới là tiêu chí bắt buộc đầu tiên trong quá trình thẩm định đơn đăng ký. Kiểu dáng công nghiệp được xem là có tính mới nếu chưa từng bị bộc lộ công khai ở bất kỳ nơi nào trên thế giới, thông qua:

Hình ảnh, tài liệu trên mạng Internet

Triển lãm, quảng cáo, giới thiệu sản phẩm

Hồ sơ đã công bố tại Cục Sở hữu trí tuệ hoặc tổ chức sở hữu trí tuệ nước ngoài

 

Lưu ý đặc biệt: Nếu kiểu dáng đã từng xuất hiện công khai (dù không chính thức đăng ký) trước ngày nộp đơn, thì khả năng bị từ chối bảo hộ rất cao do mất tính mới.

 

📌 Ví dụ: Một doanh nghiệp từng đưa sản phẩm mẫu ra thị trường trước khi nộp đơn đăng ký KDCN. Dù sản phẩm chưa từng được sao chép, nhưng vì đã bị công khai nên đơn đăng ký bị từ chối.

 

2. Tính sáng tạo – Điều 65 Luật SHTT

 

Kiểu dáng công nghiệp có tính sáng tạo nếu không thể được tạo ra một cách dễ dàng bởi người am hiểu thông thường trong lĩnh vực tương ứng.

 

Điều này nghĩa là:

Kiểu dáng phải mang lại giải pháp thẩm mỹ mới

Không chỉ là sự thay đổi không đáng kể so với các kiểu dáng đã biết

Có những điểm khác biệt rõ ràng về cấu trúc, bố cục hoặc hiệu ứng thị giác

📌 Ví dụ: Một mẫu bao bì chỉ thay đổi màu sắc, nhưng giữ nguyên hình dáng và đường nét của mẫu cũ thì thường không được coi là có tính sáng tạo.

 

 

3. Khả năng áp dụng công nghiệp – Điều 64 Luật SHTT

 

Khả năng áp dụng công nghiệp là tiêu chí yêu cầu kiểu dáng có thể:

Được tái tạo hàng loạt bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công

Có khả năng đưa vào sản xuất thực tiễn một cách ổn định

 

Điều này đảm bảo rằng KDCN không chỉ có tính mỹ thuật mà còn phù hợp với mục tiêu thương mại hóa và sản xuất đại trà.

 

📌 Ví dụ: Một thiết kế quá phức tạp, chỉ vẽ trên giấy và không thể gia công thực tế sẽ không đủ điều kiện được bảo hộ vì không có khả năng ứng dụng công nghiệp.

Tóm tắt tiêu chí đánh giá:

Tiêu chí	Mô tả	Căn cứ pháp lý
Tính mới	Chưa từng công bố công khai ở bất kỳ đâu	Điều 63 Luật SHTT
Tính sáng tạo	Không dễ dàng tạo ra bởi người có hiểu biết thông thường	Điều 65 Luật SHTT
Khả năng áp dụng công nghiệp	Có thể sản xuất hàng loạt bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công	Điều 64 Luật SHTT

 

 

Việc đánh giá đúng và đủ ba tiêu chí này sẽ giúp bạn xác định được mức độ rủi ro khi nộp đơn, đồng thời có phương án điều chỉnh, cải tiến kiểu dáng nếu cần thiết.

👉 Nếu bạn cần đánh giá chuyên sâu từng tiêu chí trước khi nộp hồ sơ, hãy liên hệ đội ngũ chuyên môn tại VIHABRAND – Sở Hữu Trí Tuệ để được hỗ trợ:

📞 Hotline: 0939 50 22 55 - 0933 50 22 55
🌐 Website: https://vihabrand.vn

 

 

Hướng dẫn tra cứu kiểu dáng công nghiệp

 

Tra cứu sơ bộ (miễn phí, tự thực hiện)

 

Công cụ tra cứu công khai của Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam:

👉 http://iplib.noip.gov.vn

Các bước thực hiện:

Truy cập trang web

Chọn mục Tra cứu kiểu dáng công nghiệp

 

Nhập từ khóa:

Tên sản phẩm

Từ khóa mô tả kiểu dáng

Mã phân loại Locarno (nếu biết)

Xem kết quả và đối chiếu: hình ảnh, mã số đơn, tên chủ đơn, ngày nộp,...

Nên tải và lưu trữ bản PDF các hồ sơ tương đồng để phục vụ phân tích

 

Tra cứu chuyên sâu (dịch vụ pháp lý)

 

Khi kiểu dáng có độ phức tạp cao hoặc cần đánh giá xác suất cấp văn bằng, nên sử dụng dịch vụ tra cứu chuyên sâu.

 

Ưu điểm:

Phân tích mức độ tương tự của kiểu dáng

Dự báo khả năng bảo hộ theo luật và tiền lệ

Tư vấn hướng điều chỉnh kiểu dáng để tăng khả năng được cấp bằng

🔐 Tại VIHABRAND - Sở Hữu Trí Tuệ, đội ngũ luật sư chuyên ngành SHTT hỗ trợ tra cứu chuyên sâu từ hơn 25 quốc gia – hotline 0939 50 22 55 - 0933 50 22 55

 

 

 

Đánh giá khả năng bảo hộ dựa trên kết quả tra cứu

 

Sau khi thực hiện bước tra cứu kiểu dáng công nghiệp (KDCN), việc phân tích kết quả tra cứu là bước tiếp theo mang tính quyết định trong quá trình đánh giá khả năng bảo hộ. Việc này không chỉ đơn thuần là tìm sự giống nhau, mà còn cần đánh giá về mặt pháp lý và kỹ thuật theo đúng tiêu chuẩn của Luật Sở hữu trí tuệ.

 

Phân tích mức độ tương đồng với các kiểu dáng đã công bố

 

Để đánh giá xác suất được cấp văn bằng, kiểu dáng của bạn cần được so sánh chi tiết với các kiểu dáng đã xuất hiện trước đó (đã được công bố hoặc đang trong quá trình xét duyệt).

 

Các yếu tố cần so sánh:

Tổng thể hình dáng: Kiểu dáng có giống với hình dáng chung của mẫu đã có hay không?

Cấu trúc và bố cục chi tiết: Có điểm đặc trưng nào tạo ra sự khác biệt rõ ràng?

Hiệu ứng thị giác: Người tiêu dùng trung bình có dễ dàng nhận diện sự khác nhau?

Tính sáng tạo của điểm khác biệt: Khác biệt đó có phải là sự sáng tạo hay chỉ là thay đổi nhỏ về màu sắc, kích thước?

📌 Lưu ý: Kiểu dáng có thể bị coi là trùng lặp nếu chỉ thay đổi yếu tố không mang tính cấu trúc, ví dụ như màu sắc, chất liệu bề mặt, hoặc vị trí logo.

 

Đối chiếu với các tiêu chí pháp lý

 

Khi đã có dữ liệu so sánh cụ thể, kiểu dáng cần được đối chiếu lần lượt với ba tiêu chí pháp lý:

Tính mới: Nếu tìm thấy kiểu dáng đã được công bố có hình dáng, bố cục tương tự → khả năng bị từ chối rất cao.

Tính sáng tạo: Nếu sự khác biệt là đáng kể, mang tính cải tiến thiết kế rõ ràng → tăng cơ hội được công nhận.

Khả năng áp dụng công nghiệp: Cần xem xét kiểu dáng có khả thi để sản xuất hàng loạt bằng phương pháp thông thường không.

💡 Gợi ý: Nên thực hiện đối chiếu bằng hình ảnh trực quan kèm mô tả chi tiết để thuyết phục chuyên viên thẩm định trong hồ sơ đăng ký.

 

Thiết lập bảng đánh giá đối chiếu – Phân tích chuyên môn

 

Một công cụ hữu hiệu trong việc đánh giá là bảng phân tích so sánh, giúp nhìn rõ điểm mạnh/yếu của kiểu dáng cần bảo hộ so với mẫu đã tồn tại

 

Tiêu chí so sánh	Kiểu dáng dự kiến đăng ký	Kiểu dáng đã công bố	Mức độ khác biệt	Nhận định pháp lý
Hình dáng tổng thể	Hình trụ cong mềm	Hình trụ đứng đơn giản	Trung bình	Cần cải tiến thêm
Chi tiết trang trí	Có rãnh xoắn & vân chìm	Bề mặt trơn nhẵn	Cao	Có tính sáng tạo
Kết cấu tay cầm	Tay cầm lõm ergonomic	Tay cầm vuông thẳng	Cao	Khả năng bảo hộ tốt
Tính sản xuất hàng loạt	Dễ gia công bằng ép nhựa	Dễ gia công	Tương đương	Đạt yêu cầu

 

Một bản phân tích như vậy sẽ giúp luật sư hoặc doanh nghiệp ra quyết định chính xác hơn, tránh việc nộp đơn không hiệu quả.

 

Khuyến nghị khi khả năng bảo hộ thấp

 

Trong trường hợp kết quả tra cứu cho thấy kiểu dáng có nguy cơ bị từ chối cao, bạn nên:

Tối ưu hoặc chỉnh sửa lại kiểu dáng: Tăng mức độ sáng tạo, thay đổi bố cục, chi tiết đặc trưng.

Kết hợp với yếu tố nhận diện khác: Đăng ký đồng thời với nhãn hiệu ba chiều hoặc mẫu bao bì thương mại.

Tham khảo luật sư chuyên ngành để đánh giá rủi ro và định hướng điều chỉnh phù hợp.

 

Nên nhờ đơn vị chuyên môn đánh giá độc lập

 

Việc đánh giá khả năng bảo hộ đòi hỏi chuyên môn pháp lý và kinh nghiệm phân tích. Do đó, bạn nên tìm đến các đơn vị tư vấn có đội ngũ luật sư chuyên về Sở hữu trí tuệ, có kinh nghiệm làm việc với Cục SHTT và hệ thống quốc tế như WIPO, EUIPO, USPTO…

 

Tại VIHABRAND, chúng tôi cung cấp dịch vụ đánh giá chuyên sâu kiểu dáng công nghiệp, bao gồm:

Phân tích đối chiếu chi tiết

Báo cáo xác suất bảo hộ (theo tiêu chí thẩm định của Cục SHTT)

Tư vấn hướng điều chỉnh kiểu dáng nếu cần thiết

📞 Liên hệ: 0939 50 22 55 - 0933 50 22 55
🌐 Website: https://vihabrand.vn

 

 

Một số lưu ý khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp

 

Việc đăng ký kiểu dáng công nghiệp (KDCN) không chỉ đơn thuần là nộp hồ sơ, mà đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hình ảnh, thông tin mô tả và chiến lược đăng ký để đảm bảo khả năng được cấp văn bằng bảo hộ. Dưới đây là những lưu ý quan trọng bạn cần nắm rõ:

 

Đăng ký trước khi công bố ra thị trường

 

Một trong những lỗi phổ biến khiến kiểu dáng mất khả năng bảo hộ là bị công bố công khai trước ngày nộp đơn (triển lãm, đưa ra thị trường, đăng tải trên website…).

📌 Lưu ý pháp lý: Theo Điều 63 Luật SHTT, kiểu dáng bị coi là mất tính mới nếu đã được bộc lộ công khai dưới bất kỳ hình thức nào trước ngày nộp đơn, trừ trường hợp thuộc diện công bố không làm mất tính mới (ví dụ: công bố không tự nguyện trong vòng 6 tháng).

Khuyến nghị: Luôn thực hiện tra cứu và nộp đơn bảo hộ trước khi đưa sản phẩm ra công chúng.

 

Chuẩn bị bộ ảnh và bản vẽ đúng quy định

 

Theo quy định của Cục Sở hữu trí tuệ, hồ sơ đăng ký KDCN bắt buộc phải có bộ ảnh chụp hoặc bản vẽ kỹ thuật thể hiện rõ các góc nhìn của kiểu dáng, bao gồm:

Hình phối cảnh (nhìn tổng thể)

Hình nhìn từ trên, dưới, trái, phải, trước, sau

📌 Hình ảnh phải rõ nét, thống nhất về tỉ lệ và kích thước, không có nền gây nhiễu, không lồng ghép thông tin chữ viết, logo, màu sắc mô tả không cần thiết.

Mẹo chuyên môn: Nên nhờ đơn vị thiết kế kỹ thuật hoặc luật sư sở hữu trí tuệ hỗ trợ dựng bản vẽ chuẩn, tránh việc hồ sơ bị từ chối do không đạt yêu cầu hình thức.

 

Nội dung mô tả kiểu dáng phải nhất quán và chi tiết

 

Ngoài bản vẽ/ảnh, đơn đăng ký cần có bản mô tả kiểu dáng công nghiệp, phải đảm bảo:

Mô tả chính xác hình dáng, cấu trúc, đặc điểm dễ nhận biết

Nhất quán với hình ảnh thể hiện (tránh mâu thuẫn)

Không đưa yếu tố chức năng, kỹ thuật (vì chỉ đăng ký kiểu dáng – yếu tố thẩm mỹ)

📌 Sai sót phổ biến: Mô tả mơ hồ hoặc trùng lặp với kiểu dáng đã tồn tại → hồ sơ dễ bị từ chối vì không thể xác định yếu tố mới và sáng tạo.

 

Chọn đúng chủ thể nộp đơn – tránh tranh chấp quyền sở hữu

 

Chủ đơn đăng ký phải là:

Tác giả trực tiếp thiết kế kiểu dáng, hoặc

Tổ chức/cá nhân được chuyển nhượng hợp pháp quyền nộp đơn (qua hợp đồng, phân công công việc, thỏa thuận lao động...)

Rủi ro pháp lý: Nếu người nộp đơn không phải chủ sở hữu hợp pháp của kiểu dáng, văn bằng bảo hộ sau này có thể bị hủy bỏ nếu có tranh chấp hoặc bị yêu cầu xác minh quyền sở hữu.

 

Đăng ký kiểu dáng kết hợp chiến lược bảo hộ thương hiệu

 

Kiểu dáng công nghiệp có thể kết hợp đăng ký nhãn hiệu ba chiều hoặc bao bì sản phẩm để tạo hiệu lực pháp lý mạnh hơn, bảo vệ toàn diện quyền sở hữu trí tuệ.

📌 Ví dụ: Một chai nước hoa có hình dáng độc đáo → đăng ký KDCN cho hình dáng + đăng ký nhãn hiệu ba chiều cho toàn bộ thiết kế bao bì.

 

Lưu ý về thời hạn bảo hộ và gia hạn

 

Thời hạn bảo hộ kiểu dáng công nghiệp: 5 năm kể từ ngày nộp đơn, và có thể gia hạn 2 lần, mỗi lần 5 năm → tối đa 15 năm.

Gia hạn cần thực hiện trước ngày hết hạn, nếu không quyền bảo hộ sẽ chấm dứt và không thể khôi phục.

 

Lựa chọn đơn vị tư vấn có chuyên môn và kinh nghiệm

 

Việc tự làm hồ sơ đăng ký KDCN có thể gặp nhiều rủi ro nếu không am hiểu chuyên môn. Do đó, bạn nên lựa chọn đơn vị tư vấn pháp lý có kinh nghiệm xử lý hồ sơ thực tế, đặc biệt là:

Có luật sư và đại diện sở hữu công nghiệp được Cục SHTT công nhận

Am hiểu quy trình thẩm định kiểu dáng tại Việt Nam và quốc tế (WIPO, EUIPO…)

Có năng lực tra cứu, đánh giá và đề xuất điều chỉnh thiết kế nếu cần

🎯 VIHABRAND – Sở Hữu Trí Tuệ tự hào là đơn vị có đội ngũ chuyên gia sở hữu trí tuệ, luật sư và đại diện sở hữu công nghiệp được cấp phép, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong mọi bước của quá trình đăng ký và bảo vệ kiểu dáng công nghiệp.

📞 Hotline: 0939 50 22 55 - 0933 50 22 55
🌐 Website: https://vihabrand.vn

 

 

Dịch vụ hỗ trợ tra cứu và đăng ký KDCN – Nên chọn ai?

 

Các tiêu chí khi lựa chọn đơn vị tư vấn pháp lý:

Có đội ngũ luật sư chuyên sâu về Sở hữu trí tuệ

Có khả năng tra cứu kiểu dáng quốc tế (WIPO, EUIPO, USPTO…)

Tư vấn trung thực, có báo cáo đánh giá khả năng bảo hộ rõ ràng

👉 VIHABRAND - Sở Hữu Trí Tuệ là đơn vị uy tín tại Việt Nam với hàng trăm hồ sơ kiểu dáng đã được cấp văn bằng trong và ngoài nước.

📞 Liên hệ tư vấn miễn phí: 0939 50 22 55 - 0933 50 22 55
🌐 Website: https://vihabrand.vn

 

 

Kết luận

 

Tra cứu và đánh giá khả năng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp là bước quan trọng và không thể bỏ qua trong quá trình xây dựng thương hiệu và phát triển sản phẩm.

Nếu bạn là nhà sản xuất, nhà thiết kế hay startup sáng tạo, hãy chủ động bảo vệ "bộ mặt" sản phẩm của mình bằng cách tra cứu kỹ lưỡng trước khi đăng ký, và tìm đến chuyên gia pháp lý để có đánh giá chính xác nhất.